X

Чи кьаст ам я хьи…

Чи журнал акъатиз авалайдалай инихъ чи редакцияди цIудралди чарар къачуна, хийир-шийирра, мел -мехъеррихъ акур ксарини чаз журналдикай гаф кудна, чпин кьатIунар, фагьумар малумарна. Авайвал лугьун, тарифардайбурни, алхишдайбурни хьана, синихар кутадайбурни. ЦIийи журналдикай чпин веревирдер агакьарай гьар садаз чна чандин сагъвал, кIвалин къенивал, хизандин бахтаварвал тIалабзава. Чи къаст  агалкьунрикай рахан туш. Гьавиляй жуванбуру кутур синихрикай са кье гаф кудда къе чна… «Вучиз “Алам”, квез  са маса тIвар жагъаначни?»- лугьуз суал гана са стхади и мукьвара. И тIварцин дувулрикай, ам тIвар хьизни хкягьунин  себеб ван хьайила, касди чин  чIурна «Ваъ, ихьтин тIвар заз бегьем туш, адакай журнални жедач» -лагьана са багьнадихъ къекъвезвайди  хьиз хъел аваз  яргъал хьана. Я стха, рикIяй туштIа, жува акъуда хайи чIалал са газет, яни журнал. Лап кIандатIа жуван тIвар эцига, масадини агудмир, жуван тарифариз ацукьа. Мадни чна кIелда! Журнал гъиле кьун кумазни адан тематикадиз, ганвай материалрин кьетIенвилериз килиг тавуна, хъел галай муаллимди шакIуртдин дафтар гъилелайдай хьиз, тек са орфографиядин гъалатрихъ экъвейбурни хьана. Муштулухарни къвезва чаз,  са макъалада икьван гъалатI ава лугьуз. Дуьз я, им чазни чин тийиз туш. Сифте нумрайра ихьтин татугайвилер пара жезва. Амма кар авай чкада агалкьунни жеда, гъалатIни. Синих кутанни виридалай регьят кIвалах я. ЧIанади лагьайтIа, абур хиве къан тийин, абурукай веревирдер тийиз, «зун -зун лугьуз» жува жуван  тарифиз хур гатан я.

Имни вуч хъсан хьи, «Аламдиз» хас жигьет туш. АкI тучиртIа, вич редколлегиядихъ галай Г. Гьасановади са интернетдин форумда «Алам» критикадин ялавдивди кIукIвардай жал? (Белкини идаз килигна са бязибуруз и кьегьал дишегьлидин тIвар редколлегиядик хьун къариба къвезватIа?) Бес чна вучзава? Эхь, алахъзава татугайвилер арадай акъудиз, журналдин кфет къвердавай хкажиз… Чун сагълам тир критикадиз къарих я, имни журналди демократиядин принциприз амал авун тестикьарзавай кар я. «Чалай гъейри халкьдин таъсиб чIугвазвайбур авач, чун я къагьриманарни» лугьузвач… Чун гъиле къелем кьуна хайи чIалал кхьиз алакьзавай, гьакIни алахъзавай гьар са касдихъ элкъвезва: ша, илифа, кхьихь… «Аламдин» чинар гаф лугьуз кIанзавай гьар са касдиз ахъа я. Редакциядин  мурад журнал тек са тежриба авай кхьирагрин ваъ, гьамни  икьван гагьда чпин кхьинар винел акъуддай имкан авачирбурузни трибуна авун я. Эхиримжи 15 йисан къене гьа и трибуна тахьуни парабур чIалавай, кхьинривай яргъалначни? Чна къе университетра чирвилер къачузвай  жегьилар  журналдихъ галаз гъил-гъиле гана кIвалахуниз эверзава. Интернетдин чинрай аквазвайвал, хайи чIалал кIел- кхьиниз гьевес къалурзавайбурун кьадар къвердивай пара жезва. Гаф атайвал лугьун, тIвар-ван авай зари Арбен Къардаша и нумрада фенвай  вичин макъалани «Аламди»  къарагъарнавай меселайриз талукьарнава. Играми Арбен муаллимдивай хьайитIа, журнал акъудун са акьванни мягьтел жедай кар туш. КIанзавайди пулни кхьидайбур я. И гафара гьахъ авачиз туш. Амма ихьтин са карни  ава эхир… Базардин мадаратдин гьар са субъектди  вичи -вич  пулдин такьатралди таъминарун герек я. Газет -журнал паталдини  гьа ихьтин субъектар  хьиз  кIвачел акъвазиз алахъун чара авачир са кар я. Дуьз я, икьван чIавалди акъатнавай чи газетривай чпи чеб хуьз алакьнавач. Парабурун уьмуьрни яргъи хьанач. Амма и карда кIелзавайбурун пассиввал гьикьван ятIа, редакциярин тахсирарни  са акьван я. Тек са патриотвилин эверунралди исятда кIелдайди желб авун мумкинни туш! Я «чун хьтин ватанпересриз  куьмекар гузвач» лугьуз кIвалахдар ксарни ягьун  гьахъ жезвач… «Аламди» маса рехъ кьунва. Чна садазни гъил ахъайна чаз материал жигьетдай куьмек це  лугьузвач, я лугьунни ийидач. Гьахъ лагьайтIа, » Аламдин» са нумрадин харжидив 8 чин авай газетдин 12 нумра  акъудизни жедай. Амма чи мурад полиграфиядин жигьетдай кьетIенвал авай, девирдин тIалабунриз жаваб гудай, халкьдин гегьенш къатарин рикIяй тир са журнал арадал гъин я. Ахьтин са журнал хьи, къе чаз разивал малумарзавайбур хьиз, яргъалай килигзавай, чахъ яргъарилай синихар кутазвай жуванбурни патав агатрай. Чун чалахъ я, икIни жеда…

«АЛАМ»