И йикъара Урусатдин Кхьирагрин к1ват1алдин медиа-ресурс тир “Российский писатель” («Урусатдин кхьираг») сайтиниз чара-чара литературадин хилерай 2022 йисан лауреатрин т1варар акъатнава. И хкягъунра агъзуралай гзаф к1валахриз килигнава.
Хвеши жедай кар я хьи, «Позиция» номинацияда Дагъустандин Халкьдин шаир Арбен Къардаш cадлагьайди хьанва. Ада вири дуьняда шира тир классик Низами Генжевидин биографияда т1имил малум тир чинар чирна, шаирдин сихилдик лезги дувулар квайди субутнава. Адан макъала Азербайжанви профессор Низами Тагисояз хганвай жаваб тир.
«Алам» журналдин коллективди чи играми шаирдиз и агалкьун мубаракзава, туьк1уьрунрин рекье мадни пара хъсанвилер мурадзава.
«Алам», «Марвар»
Жув яз амукь
Дегиш жезва михьиз дуьня
Ва инсаният,
Ужуз хьанва ягьни гьая,
ЧIур хьанва ният.
Са кас амач ягъдай далу,
Я вегьедай юкь.
На жуван руьгь мийир кьалу,
Вун жув яз амукь.
Итимри гаф гузва – хуьзмач,
Хьанва хирде, шит.
Дишегьлийриз абур чизмач,
Сабур хьанва кьит.
Гьим гьукумдар ятIа, я ам
Угърини тапрукь.
Мийир вуна ви намус рам,
Вун жув яз амукь.
ЭкъечI рекьиз, алад гьуьлел,
Хкаж хьухь дагъдиз.
Цав яз ама цав ви кьилел,
Кузва рагъ сагъдиз.
Векьер, тарар, къушар галаз
Кьилдаказ ацукь,
Яхъ гьабурун жув са пай яз,
Вун жув яз амукь.
ТIебиатдиз шакирвализ,
Хуьх жуван таъсиб.
Авайди туш шаирвилиз
Къазанжи-мажиб.
Вилик лацу чарни къелем
Эцигна ацукь,
Туьк1уьра на жуван алем,
Вун жyв яз амукь.
И дуьнядин усалвилер
Ахъаймир чарчел,
Муьгьуьббатни кьегьалвилер
Ая мад эфзел.
Хьухь руьгьдин экв вине авай
Уьмуьрдал ащукь,
Ваз вун хьтин чешне aва,
Вун жув яз амукь.
Садазни вун тушиз лазим
КьейитIа эгер,
Лугьуз тахьуй: зи уьмуьр — им
Тир чIана бигер.
Тазиятдиз татайтIани
Тухумни махлукь,
Вун руг хьана чкIайтIани,
Вун жув яз амукь.
Вун вуж ятIа амукьда чиз
Неинки са ваз, —
Рекьиз, чуьлдиз, тамуз, гьуьлуьз,
Дагъдизни суваз,
Лацу чарчиз, цIараризни
Тийидай кумукь,
Чир жеда вун цаваризни,
Вун вун яз амукь.
Лезги гел
Мус, гьина хана куьн, лезги гъуцар? —
Къени жезма кIел
ИлитIай куьне дуьнядилай цIар —
Лезгивилин гел.
Медениятра, тарихра къадим
Тайифа жуван
Куьне гьи цIалди авуна лигим,
Хвена руьгьдин ван?
Амма са шикил хьанва чаз раиж:
Куь саданни тахт
Девиррин къене хьанач санал динж, —
Авачирни бахт?
Тирвиляй жумарт ва тирвиляй гьахъ,
Куь жанлу цIаяр
Чарабуруни авуна суракь,
Хуш яз куь паяр.
Бес гьинва къе куьн, аллагьар лезги,
Чи кьисмет-кьадар?
Вучиз, вучиз куьн хьанва къе мискьи,
Чи югъ тирла дар?
Чун куь тайифа, куь халкь яз ама,
РикIемай куь чIал.
Пай-пай хьунин ва квахьунин тагъма
Гьалчиз тамир чал.
Чир хъия мад и дуьнядиз куьне
Чи дувулни хел,
Тирди гьам дерин, тирди гьам вине
Лезгивилин гел.
Эгер квез чавай кан ятIа къурбанд,
Чи вири тарих
Са къурбандрикай хьанва ибарат, –
Чахъ ама са руьгь!
Гьей, куьн…
Гьей, куьн, дуьня тIуьна-хъвана
Тух тежербур, аваз хазна!
Квез куьн ксар хьиз авани?
Квез куьн гъуцар хьиз авани?
Куь кIвалахар, гьерекатар
Дуьзгуьн крар хьиз яни квез?
Инсанвилин берекатар
Хуьдай банкар чиз яни квез?
Гьикьван хьурай такьаз хабар:
Бахтикъара гьи чан я?
Ам зун я, зун – жанлу къабар,
Зун инсан я, инсан я!
Вири гъамар, хажалатар
Зи кIула пар ийидани?
Керематар, аламатар
Икьван самбар ийидани?
Зун Аллагь туш, я пачагь туш,
Я игит туш, я сиягь туш,
Я нацI туш зун, я туш буьтIруьк,
Я къван туш зун, захъ ава рикI,
Захъ руьгь ава, намус ава,
Руьгьдавайди иман я,
Захъ мез ава, кьве пIуз ава,
Зун инсан я, инсан я!
Зун яшамиш хьун лазим я,
Руьгьдив бегьер гун лазим я.
Зав цегв, зав чIиж гекъиг жеда.
Бес куьз бахт зи эксик жеда?
Зи зегьметриз къимет амач,
Ватандихъни къастар амач,
Инсанвилиз гьуьрмет амач,
Угърашвилиз дапIар амач.
Куьн Аллагьни маса къачуз
Гьазур я – заз аян я.
Гьадани квез жеда лугьуз:
«Зун инсан я, инсан я!»